پرسشنامه حل تعارض ویکز و فیشر و اوری (CRQ)
هدف: سنجش ایده های حل تعارض و توانایی شخص در خلق و ارائه راه حل های برنده – برنده و سودمند به حال طرفین تعارض
دستورالعمل:
لطفاً هر یک از عبارات زیر را بخوانید و بر اساس درجه بندی زیر مشخص کنید که معمولاً در مواردی که در هر عبارت مشخص شده چه می کنید؟ رفتاری که به طور معمول در محیط خانه یا کار در آن شرایط نشان می دهید را در نظر بگیرید و پاسخ مناسب خود را در مقابل هر عبارت علامت بزنید. برای هر عبارت وقت زیادی صرف نکنید و اولین پاسخی که با رفتار شما همخوانی دارد را علامت بزنید. لطفاً صادقانه به این عبارات پاسخ دهید تا نتایج حاصله از ارزش بیشتری برخوردار باشند.
| ردیف | عبارات | تقریباً هرگز | گاهی | نیمی از اوقات | معمولاً | تقریباً همیشه |
| 1 | احساس می کنم تعارض و درگیری تجربه ای منفی است. | |||||
| 2 | وقتی یک تعارض و درگیری را برطرف می کنم این کار باعث بهبود روابطم می شود. | |||||
| 3 | از اینکه در یک رویارویی با دیگران وارد شوم می ترسم. | |||||
| 4 | فکر می کنم فرد در تعارضات و درگیری ها آسیب می بیند. | |||||
| 5 | وقتی آماده حضور در جلسه ای می شوم که قرار است در مورد یک تعارض و درگیری گفتگو کنیم سعی می کنم زمان و مکان جلسه مورد قبول دوطرف باشد. | |||||
| 6 | اینکه تعارض در کجا شکل می گیرد مهم است. | |||||
| 7 | وقتی با دیگران درباره تعارض یا درگیری ای جلسه ای دارم سعی می کنم کاری کنم که احساس راحتی کنند. | |||||
| 8 | وقتی درباره تعارض یا درگیری با طرف مقابل شروع به بحث می کنم عبارت آغازین بحثم را به دقت انتخاب می کنم تا بتوانم انتظارات واقع بینانه مثبتی را بنا کنم. | |||||
| 9 | در زمان تعارض و درگیری احساسات واقعی ام را بیان می کنم. | |||||
| 10 | در طی تعارض و درگیری سوالاتی می پرسم تا آنچه که درست متوجه نشده ام را روشن کرده و بفهمم. | |||||
| 11 | می کوشم از تأثیرات مثبت و منفی برداشت های شخصی ام بر نحوه رویارویی با دیگران در تعارض و درگیری آگاه باشم. | |||||
| 12 | در تعارض و درگیری ها رفتارهایم را بر مبنای این که طرف مقابل درباره من چگونه فکر می کند شکل می دهم. | |||||
| 13 | احساس می کنم فقط نیازهای من هستند که اهمیت دارند. | |||||
| 14 | فکر می کنم برای اینکه یک رابطه تا آخر ادامه یابد نیازهای دو طرف باید مد نظر قرار گیرند. | |||||
| 15 | ذر یک تعارض و درگیری تلاش می کنم بین نیازها واقعی با امیال و خواسته ها تفاوت قایل شوم. | |||||
| 16 | برای اینکه به رابطه آسیبی نرسد ممکن است موقتاً برخی از خواسته های شخصی خودم را کنار بگذارم. | |||||
| 17 | نگرش های مثبت خودم را با طرف مقابل در میان می گذارم به این امید که او نیز همین کار را انجام دهد. | |||||
| 18 | فهمیده ام که لازم است قدرت خودم را بر دیگران اعمال کنم تا روش مرا قبول کنند. | |||||
| 19 | از این امر آگاهم که ممکن است طرف مقابل نیاز داشته باشد احساس کند که تعارض تحت کنترل است. | |||||
| 20 | در یک تعارض و درگیری معتقدم نباید دستی بالاتر از دست من وجود داشته باشد. | |||||
| 21 | بخشیدن دیگران برای من آسان است. | |||||
| 22 | در طول یک تعارض جدید مسائل قدیمی را پیش می کشم. | |||||
| 23 | هنگامی که وارد یک درگیری جدید می شوم به آینده این ارتباط در دراز مدت می اندیشم. | |||||
| 24 | در طول تعارض سعی می کنم بر طرف مقابل مسلط باشم. | |||||
| 25 | با ذهنی باز و پذیرنده به گزینه های دیگر غیر از راه حل خودم گوش می دهم. | |||||
| 26 | احساس می کنم برای هر مشکل تنها یک راه حل وجود دارد. | |||||
| 27 | وقتی با تعارضی روبرو می شوم از قبل درباره طرف مقابلم تصوراتی دارم که باعث می شوم اجازه ندهم زیاد پیش روی کند. | |||||
| 28 | می توانم بپذیرم که دیگران از من انتقاد کنند. | |||||
| 29 | احساس می کنم برنده شدن در جنگ مهم تر از برنده شدن در جر و بحث است. | |||||
| 30 | تلاش می کنم بجای توافق موقتی به دنبال راه حلی بدیع و کامل برای حل تعارض باشم. | |||||
| 31 | در رویارویی با تعارض یک راه حل از پیش تعیین شده منجر به نتیجه دارم. | |||||
| 32 | احساس می کنم باید بر گفتگو مسلط بوده و کنترل را در دست داشته باشم. | |||||
| 33 | اگر من به روش خودم عمل کنم من برنده ام و شما بازنده. | |||||
| 34 | هنگام درگیری با دیگران از آنها می خواهم که موقعیت خود را تشریح کنند. | |||||
| 35 | برای حل تعارض و درگیری چانه زده و معامله می کنم. | |||||
| 36 | در پایان درگیری و تعارض برای من اهمیت دارد که نیازهای طرف مقابل نیز به اندازه نیازهای من برآورده شده باشند. | |||||
| 37 | من خشم خود را به روشی سازنده ابراز می کنم. | |||||
| 38 | در موقعیت های متعارض دشوار درخواست می کنم که نفر سومی شرایط را تسهیل نماید. | |||||
| 39 | من از خشم طرف مقابل چشم پوشی می کنم تا روی مسئله واقعی که باعث تعارض و درگیری شده متمرکز شوم. | |||||
| 40 | احساس می کنم که در یک درگیری در مورد مسائل خاص به توافق رسیدن بهتر از مخالفت هستم. |
- معرفی پرسشنامه:
پرسشنامه حل تعارض CRQ، توسط ویکز[1] (1994) و فیشر و اوری[2] (1991) ساخته شد. این پرسشنامه به عنوان ابزاری برای اندازه گیری ایده های حل تعارض و توانایی شخص در خلق و ارائه راه حل های برنده – برنده و سودمند به حال طرفین تعارض ساخته شد. عبارات این پرسشنامه ادراک و برداشت پاسخ دهندگان را بر مبنای این که معمولاً چگونه در رفتارهای خاص مرتبط با تعارض وارد می شوند و میزان آگاهی آن ها را از موضوع تعارض می سنجد. پرسشنامه CRQ، به عنوان وسیله ای برای ارتقاء و بهبود درک افراد از تعارض، طراحی و به عنوان ابزاری آموزشی مورد استفاده قرار گرفته است (علیرضایی، 1388).
- مولفه های پرسشنامه:
| ردیف | خرده مقیاس | سوالات | تعداد سوال |
| 1 | تعارض را امری طبیعی می داند | 1 تا 4 | 4 |
| 2 | فضا و موقعیت | 5 تا 8 | 4 |
| 3 | شفاف سازی دریافت و برداشت ها | 9 تا 12 | 4 |
| 4 | توجه به نیازها به جای خواسته ها | 13 تا 16 | 4 |
| 5 | ایجاد رابطه همکاری مثبت و قدرتمند | 17 تا 20 | 4 |
| 6 | تمرکز بر آینده با یادگیری از گذشته ها | 21 تا 24 | 4 |
| 7 | ارائه گزینه هایی برای سود متقابل | 25 تا 28 | 4 |
| 8 | بسط و ارائه کارهای شدنی، هدف گذاری گام به گام تا عمل | 29 تا 32 | 4 |
| 9 | ایجاد توافق های مبتنی بر سود متقابل | 33 تا 36 | 4 |
| 10 | ملاحظه کاری و مراعات بیش از حد | 37 تا 40 | 4 |
- نمره گذاری پرسشنامه:
نمرات عبارات 1، 3، 13، 18، 22، 24، 26، 27، 31، 32، 33 و 35 به صورت معکوس نمره گذاری می شوند و بقیه عبارات به همان ترتیب باقی می مانند. نمرات هر زیر مقیاس را جمع کرده و سپس آن را نمرات سایر خرده مقیاس جمع می شوند و نمره کل به دست می آید (علیرضایی، 1388).
جمع نمرات شما هر چه بالاتر باشد نشان دهنده کارایی و اثر بخشی بیشتر شما در حل تعارض است. بالاترین و پائین ترین نمرات شما به ترتیب نشان دهنده اثر بخش ترین و ضعیف ترین توانایی های شما در ارائه راه حل برای تعارض است.
| عنوان | تقریباً هرگز | گاهی | نیمی از اوقات | معمولاً | تقریباً همیشه |
| امتیاز | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
نمره گذاری بصورت معکوس
| عنوان | تقریباً هرگز | گاهی | نیمی از اوقات | معمولاً | تقریباً همیشه |
| امتیاز | 5 | 4 | 3 | 2 | 1 |
- تحلیل ( تفسیر) بر اساس میزان نمره پرسشنامه
بر اساس این روش از تحلیل شما نمرههای به دست آمده را جمع کرده و سپس بر اساس جدول زیر قضاوت کنید.توجه داشته باشید میزان امتیاز های زیر برای یک پرسشنامه است در صورتی که به طور مثال شما 10 پرسشنامه داشته باشید باید امتیاز های زیر را ضربدر 10 کنید
مثال: حد پایین نمرات پرسشنامه به طریق زیر بدست آمده است
تعداد سوالات پرسشنامه * 1 = حد پایین نمره
| حد پایین نمره | حد متوسط نمرات | حد بالای نمرات |
| 40 | 120 | 200 |
امتیازات خود را از 40 عبارت فوق با یکدیگر جمع نمایید. حداقل امتیاز ممکن 40و حداکثر 200 خواهد بود.
نمره بین 40 تا 80 :میزان ایده های حل تعارض و توانایی شخص در خلق و ارائه راه حل های برنده – برنده و سودمند به حال طرفین تعارض پایین است.
نمره بین 80 تا 120 : میزان ایده های حل تعارض و توانایی شخص در خلق و ارائه راه حل های برنده – برنده و سودمند به حال طرفین تعارض متوسط است.
نمره بالاتر از 120 : میزان ایده های حل تعارض و توانایی شخص در خلق و ارائه راه حل های برنده – برنده و سودمند به حال طرفین تعارض بالا است .
- روایی و پایایی:
هن اینگ (2003) ضرایب پایایی این ابزار را با استفاده از روش تصنیف 69/0 و با استفاده از آلفای کرونباخ برابر با 77/0 بدست آورد.
ارزیابی کلی این تست نشان می دهد با استفاده از روش دونیمه کردن نمره دو فاکتور دو و هفت از کل فاکتورهای این تست پایا و معتبر بودند. تست روایی سازه خوبی داشته و درمقایسه با تست ROCI-I از روایی همزمان خوبی برخوردار است.
اعتبار سازه با روش تحليل عوامل وجود 10 زير مقياس پرسشنامه را تاييد كرد (عليرضايي،1388، به نقل از حقيقي و همكاران، 1391). همچنین افضل رحيم به نقل از اعتباريان و پورولي (1387) آلفای کرونباخ را 84/0 و 82/0 بدست آورد.
- منبع:
- حقيقي، حميد؛ زارعي، اقبال و قادري، فواد (1391). بررسي ساختار عاملي و ويژگي هاي روان سنجي پرسشنامه سبک هاي حل تعارض رحيم (ROCI-II) در بين زوجين ايراني، مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان، مرداد و شهریور 1391، 19 (4): 534-561.
- اعتباريان، اكبر و پورولي، زينب (1387). تعيين رابطه ميان خودكنترلي و استراتژي هاي حل تعارض در بين كاركنان اداري دانشگاه آزاد خوراسگان. فصلنامه رهيافتي نو در مديريت آموزشي، دانشگاه آزاد مرودشت، سال 1، شماره2، صفحات 130-111.
- Henning, M. (2003). Evaluation of Conflict Resolution Questionnaire. Master Thesis, Auckland University of Technology.
[1] . weeks
[2] . Fisher & Ury
